Cứ mổi khi giao thừa đến , thì má tôi đem ra ngoài sân một sô nước , khi tiếng pháo bắt đầu rộ
lên thì bà dùng tay khoát nước tứ phía sân nhà rồi lại khoát vào nhà cho mát mẻ quanh năm như lời bà thường nói , cái tục này thiệt tình tôi không biết nó có ở đâu và từ khi nào và lại thấy chằng có ai làm như má tôi cả , nhưng chúng tôi vẩn giử như vậy mải đến sau này dù má tôi đã già yếu và không còn thức nổi để đón giao thừa ,
giao thừa khi xưa vào cái thời hai miền nam bắc lần đầu đón giao thừa cùng giờ cùng khắc thì pháo các loại thi nhau nổ giòn giả khói bay mù trời mà nếu nhìn từ vệ tinh Vinasat ( nếu lúc ấy mà có cái này )
thì hẳn cứ tưởng thành phố Sài gòn đang bị thiên tai địch họa chứ chẳng chơi , nói về pháo của những ngày xa xưa ấy chắc hẳn nhiều vị tuổi sồn sồn như tôi đều biết (và chắc hẳn củng khoái khoái tí chút)
pháo chủ yếu có ba loại chính thường dùng trong dịp tết trong cưới hỏi thậm chí trong ma chay ( khi người ta bắt đầu di quan tống tiển người chết thì thường đốt một phong pháo gọi là tống biệt ) thứ nhất là anh pháo chuột anh này nhỏ tí thường bằng đầu đủa ăn cơm hay nhuộm màu tím hoa cà ( cũng chẳng biết tại sao )
khi anh nổ thì nghe lạch tạch như con nít chơi bắn súng gổ ( súng làm bằng hai miếng gổ đục lổ có một cái guồng bằng kẻm trên buộc một miếng gổ mỏng khi quay guồng guồng đội mảnh gổ lên và làm bật xuống tạo một tiếng kêu nghe cái tạch , quay nhanh thì như súng liên thanh nghe lạch tạch lạch tạch )nhà tôi vẩn thường đốt một phong pháo chuột đễ tiển thần táo về trời ngày 23 âm lịch tháng chạp ,
pháo trung thì to hơn nhuộm màu hồng mổi phong dài gần gang tay , kết dài hơn thì mười phong hoặc năm phong thì gọi là một 'thước pháo'"pháo trung cũng thường dùng khi người ta tân hôn hoặc vu quy đám cưới đám hỏi , như câu hát
"... ngày nhà em pháo nổ , anh cuộn mình trong chăn như con sâu làm tổ trong ..." như thế là biết ngay cô nàng mình đi lấy chồng , sau này cấm đốt pháo các nhà hàng nhà cưới "biến chiêu" bằng bong bóng nghe bì bụp thật buồn cười ...
Trong các thước pháo trung người thường kết thêm vài "ông" pháo đại , pháo đại thì to bằng cái mắt tre cở vừa nổ nghe một cái đùng giật bắn cả mình ! ngòai những thứ chính quy ấy dân ta còn chế pháo ném , pháo đập pháo xì cầm tay ...và nhiều thứ nữa sẽ đề cập vào dịp khác ..
. tương truyền dân ta đốt pháo để xua ma quỷ ,từ ngày xa xưa đã là như thế , nhưng cái thời mà tôi đốt pháo đì đùng thì đấy còn là dịp cho người ta khoe của , những năm 70 , 80 của thế kỷ 20 nhiều nhà khi tết đến đã đốt hàng tràng hàng chục thước pháo đốt hàng giờ liền đinh tai nhức óc đốt cho bà con làng nước biết ta đây giầu có lắm cũa lắm tiền và lắm ... pháo !!
Những sự sỹ diện như thế đã làm mất cái tình văn hóa của pháo , làm mất cái phong vị ngày tết , bây giờ thì chúng ta thâm nhập , hội nhập và du nhập nhiều cái văn hóa đón giao thừa của nhiều nước trên thế giới nên giao thừa ta không đốt pháo nổ đì đùng hay đì đẹt , giao thừa chúng ta đốt pháo bông mà tương truyền là do người Tầu phát minh ra và các ông Tây đã chế lại hoàn chỉnh đem nổ tứ bề giăng giăng multicolor vào đêm giao thừa thật là văn minh và tiện lợi .
Tuy vậy người viết thì thực tâm vẩn thích nghe cái tiếng đùng hơn là nhìn một đống hoa hòe hoa sói trên bầu trời , bởi vậy sau khi tạt nước xong thì tôi vào nhà ngồi lắng những tiếng nổ thưa thớt hai ba tiếng một của pháo hoa bắn gần nhà tôi lòng chạnh nhớ tiếng pháo năm nào.
Một anh bạn nhà báo đã khuất của tôi đã tranh luận với tôi về sự lảng phí của tiếng nổ và khói của pháo ,anh còn đưa ra nhiều chứng cứ về tính nguy hiểm của pháo gây tai nạn cho con nít và cả người già ham dzui với pháo ,tất cã những điều anh nói đều đúng không gì sai ,
riêng tôi thì việc ngất ngây vui sướng , lòng rộn ràng nghe tiếng pháo chuột đì đẹt sau hè mỗi khi xuân đang ngập ngừng bước sang là hạnh phúc mà bây giờ không dễ gì tìm lại được , dẩu biết đời sống tiến lên , cuộc sống thay đổi nhưng tôi vẩn mơ một mùa xuân có chút ít tiếng pháo , có một chút xác pháo hồng tươi lăn tăn theo cơn gió nhẹ lượn lờ bên hè phố trong chiều ba mươi vàng hoa cúc , vàng mai rạo rực xuân thì ...
giao thừa khi xưa vào cái thời hai miền nam bắc lần đầu đón giao thừa cùng giờ cùng khắc thì pháo các loại thi nhau nổ giòn giả khói bay mù trời mà nếu nhìn từ vệ tinh Vinasat ( nếu lúc ấy mà có cái này )
thì hẳn cứ tưởng thành phố Sài gòn đang bị thiên tai địch họa chứ chẳng chơi , nói về pháo của những ngày xa xưa ấy chắc hẳn nhiều vị tuổi sồn sồn như tôi đều biết (và chắc hẳn củng khoái khoái tí chút)
pháo chủ yếu có ba loại chính thường dùng trong dịp tết trong cưới hỏi thậm chí trong ma chay ( khi người ta bắt đầu di quan tống tiển người chết thì thường đốt một phong pháo gọi là tống biệt ) thứ nhất là anh pháo chuột anh này nhỏ tí thường bằng đầu đủa ăn cơm hay nhuộm màu tím hoa cà ( cũng chẳng biết tại sao )
khi anh nổ thì nghe lạch tạch như con nít chơi bắn súng gổ ( súng làm bằng hai miếng gổ đục lổ có một cái guồng bằng kẻm trên buộc một miếng gổ mỏng khi quay guồng guồng đội mảnh gổ lên và làm bật xuống tạo một tiếng kêu nghe cái tạch , quay nhanh thì như súng liên thanh nghe lạch tạch lạch tạch )nhà tôi vẩn thường đốt một phong pháo chuột đễ tiển thần táo về trời ngày 23 âm lịch tháng chạp ,
pháo trung thì to hơn nhuộm màu hồng mổi phong dài gần gang tay , kết dài hơn thì mười phong hoặc năm phong thì gọi là một 'thước pháo'"pháo trung cũng thường dùng khi người ta tân hôn hoặc vu quy đám cưới đám hỏi , như câu hát
"... ngày nhà em pháo nổ , anh cuộn mình trong chăn như con sâu làm tổ trong ..." như thế là biết ngay cô nàng mình đi lấy chồng , sau này cấm đốt pháo các nhà hàng nhà cưới "biến chiêu" bằng bong bóng nghe bì bụp thật buồn cười ...
Trong các thước pháo trung người thường kết thêm vài "ông" pháo đại , pháo đại thì to bằng cái mắt tre cở vừa nổ nghe một cái đùng giật bắn cả mình ! ngòai những thứ chính quy ấy dân ta còn chế pháo ném , pháo đập pháo xì cầm tay ...và nhiều thứ nữa sẽ đề cập vào dịp khác ..
. tương truyền dân ta đốt pháo để xua ma quỷ ,từ ngày xa xưa đã là như thế , nhưng cái thời mà tôi đốt pháo đì đùng thì đấy còn là dịp cho người ta khoe của , những năm 70 , 80 của thế kỷ 20 nhiều nhà khi tết đến đã đốt hàng tràng hàng chục thước pháo đốt hàng giờ liền đinh tai nhức óc đốt cho bà con làng nước biết ta đây giầu có lắm cũa lắm tiền và lắm ... pháo !!
Những sự sỹ diện như thế đã làm mất cái tình văn hóa của pháo , làm mất cái phong vị ngày tết , bây giờ thì chúng ta thâm nhập , hội nhập và du nhập nhiều cái văn hóa đón giao thừa của nhiều nước trên thế giới nên giao thừa ta không đốt pháo nổ đì đùng hay đì đẹt , giao thừa chúng ta đốt pháo bông mà tương truyền là do người Tầu phát minh ra và các ông Tây đã chế lại hoàn chỉnh đem nổ tứ bề giăng giăng multicolor vào đêm giao thừa thật là văn minh và tiện lợi .
Một anh bạn nhà báo đã khuất của tôi đã tranh luận với tôi về sự lảng phí của tiếng nổ và khói của pháo ,anh còn đưa ra nhiều chứng cứ về tính nguy hiểm của pháo gây tai nạn cho con nít và cả người già ham dzui với pháo ,tất cã những điều anh nói đều đúng không gì sai ,
riêng tôi thì việc ngất ngây vui sướng , lòng rộn ràng nghe tiếng pháo chuột đì đẹt sau hè mỗi khi xuân đang ngập ngừng bước sang là hạnh phúc mà bây giờ không dễ gì tìm lại được , dẩu biết đời sống tiến lên , cuộc sống thay đổi nhưng tôi vẩn mơ một mùa xuân có chút ít tiếng pháo , có một chút xác pháo hồng tươi lăn tăn theo cơn gió nhẹ lượn lờ bên hè phố trong chiều ba mươi vàng hoa cúc , vàng mai rạo rực xuân thì ...
VÕ MẠNH HÙNG MDC 76
Xuân Canh Dần 2010
0 nhận xét:
Post a Comment